Μπορείς να βρεθείς κάποια στιγμή σε ένα μέρος, για παράδειγμα σε ένα θέατρο, για κάποια συγκεκριμένη περίσταση, όπως η παρουσίαση ενός βιβλίου και φεύγοντας να νιώθεις πως έγινες καλύτερος άνθρωπος.

Έτσι ένιωσα όταν βρέθηκα στην παρουσίαση του συλλογικού βιβλίου μαγειρικής που επιμελήθηκε ο Ηλίας Μαμαλάκης «Μαγειρικές εντός…» που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 10 Απριλίου στο Θέατρον, στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος». Πρόκειται για ένα βιβλίο που συγκεντρώνει τις συνταγές από 100 διαφορετικά άτομα.mageirikes-entos-cover

Πως ξεκίνησαν όλα; Το Σεπτέμβριο του 2010 οι έγκλειστες στη Θεραπευτική Κοινότητα των Γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού του ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ (το ΚΕΘΕΑ είναι νομικό πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που βοηθάει τα εξαρτημένα από τις ουσίες άτομα να καθαρίσουν από τα ναρκωτικά), προσκάλεσαν τον κύριο Μαμαλάκη στο χώρο τους. Εκείνος δέχτηκε την πρόσκληση και τελικά έγινε εθελοντής μάγειρας στις κοινότητες των Φυλακών Κορυδαλλού και Θήβας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο ίδιος ο κύριος Μαμαλάκης στην επιστολή που συνόδευε την πρόσκληση για την παρουσίαση του βιβλίου: ‘’ Τους μαγειρεύω ή καλύτερα τους μαθαίνω να μαγειρεύουν και πιστέψτε με τα καταφέρνουν πάρα πολύ καλά. Έμμεσα μαθαίνουν την συλλογική εργασία, την υπευθυνότητα, τον αλληλοσεβασμό, καλούς τρόπους και βγάζουν κάτι από την καταπιεσμένη τους προσωπικότητα μέσα από τη μαγειρική’’.mageirikes-entos

Έτσι γεννήθηκε μια ιδέα στο μυαλό του κυρίου Μαμαλάκη: να μαζέψουν όλες τις συνταγές που μαγειρεύουν τα παιδιά μέσα στις φυλακές και να δημιουργήσουν ένα βιβλίο μαγειρικής. Μόνο που αυτό το βιβλίο μαγειρικής είναι διαφορετικό. Όχι μόνο επειδή είναι συλλογικό, όχι μόνο επειδή περιλαμβάνει συνταγές φυλακισμένων κι ατόμων που βρίσκονται σε διαδικασία απεξάρτησης αλλά γιατί κάθε συνταγή συνοδεύεται από μια ιστορία. Και οι 100 μάγειρες του βιβλίου έχουν κάνει μια μικρή κατάθεση ψυχής.

Όταν έπιασα το βιβλίο στα χέρια μου ένιωσα περισσότερο σαν να διαβάζω 100 μικρές αυτοβιογραφίες παρά ένα βιβλίο μαγειρικής, παρόλο που οι συνταγές του είναι έξοχες, πολυπολιτισμικές και «πληθωρικές» όπως τις χαρακτήρισε ο κύριος Μαμαλάκης. Έτσι διάβασα για τη συνταγή της ντοματόσουπας που επινόησε η Ιωάννα ένα βράδυ που ήθελε να μαγειρέψει κάτι στην κόρη της που πεινούσε πολύ και της είπε μια ιστορία για τη ντομάτα που αγάπησε το σέλινο και παντρεύτηκαν με κουμπάρο το κρεμμύδι και έκαναν πολλά πολλά παιδάκια…τα κριθαράκια.

Η Εντίνα πάλι έφερε μια συνταγή από την πατρίδα της, την Πολωνία, το μπόρστ, ένα παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο φαγητό που έχει συνδέσει με την οικογένεια αλλά και με το κατόρθωμά της καθώς «καθαρή» πια το μαγειρεύει τα Χριστούγεννα για τα μέλη της Κοινότητας.

Δεν μπορούσα παρά να θαυμάσω, μία από τις συγγραφείς του βιβλίου, τη Μανταλίνα όταν ανέβηκε στη σκηνή, πρώην έγκλειστη και νυν φοιτήτρια στα ΤΕΙ. Αυτή η κοπέλα συμβόλιζε για εμένα όλα όσα θα έπρεπε να είναι ο σωφρονισμός.

Η μαγειρική είναι για τους έγκλειστους δημιουργία και δημιουργία σημαίνει ελευθερία. Όπως αναφέρει ο υπεύθυνος του προγράμματος του ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ, Γιάννης Τέντης, στην εισαγωγή του βιβλίου ‘’το μαγείρεμα όπως και η απεξάρτηση, δεν θα τύχει, θα πετύχει (…) χρειάζεται χρόνος, φροντίδα, επιμονή και πείσμα.’’

Όπως έμαθα στην παρουσίαση του βιβλίου το σώμα χρειάζεται μερικές μέρες για να αποτοξινωθεί από τις ουσίες. Το ίδιο όμως δεν ισχύει για το μυαλό και την ψυχή. Στα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ τα τοξικοεξαρτημένα άτομα μαθαίνουν να ελέγχουν τα κακά συναισθήματα και να εξωτερικεύουν τα καλά. Μαθαίνουν να ζητούν βοήθεια. Την αγάπη που έκρυβαν μέσα τους τη διοχέτευσαν στη μαγειρική. Άραγε, είναι τυχαίο που το κεντρικό πρόσωπο σε πολλές από τις ιστορίες που συνοδεύουν τις συνταγές, ήταν η γιαγιά; Το σύμβολο της ανιδιοτέλειας, της φροντίδας, της θαλπωρής.

Όπως είπε ο ίδιος ο κύριος Μαμαλάκης στην παρουσίαση, μέσα από τη συναναστροφή του με τα μέλη της κοινότητας, έμαθε να αγκαλιάζει. mamalakis-agkalia

Η βραδιά, έκλεισε χαρούμενα και μελωδικά μέσα από του τραγούδια που ερμήνευσε ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, ζωντανά πάνω στη σκηνή.maxairitsas

Φεύγοντας από την εκδήλωση, ένιωσα γεμάτη, αισιόδοξη (ένα συναίσθημα που είχα πολύ καιρό να νιώσω). Ήξερα πως είχα κάνει κάτι πολύ μικρό αλλά πολύ σημαντικό ταυτόχρονα, πρώτο βήμα: έδωσα 15 ευρώ κι αγόρασα το βιβλίο «Μαγειρικές εντός…». Τα έσοδα από την πώλησή της έκδοσης, θα διατεθούν για τις ανάγκες των μελών του ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ, που, κερδίζοντας τη μάχη με τα ναρκωτικά και τον εγκλεισμό, παλεύουν για μια θέση στην κοινωνία σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία.

Το δεύτερο ήταν να γράψω αυτό το άρθρο και να παρακινήσω μερικούς έστω αναγνώστες να αγοράσουν το συγκεκριμένο βιβλίο. Αναζητήστε λοιπόν, το βιβλίο «Μαγειρικές εντός…» στα βιβλιοπωλεία, ακόμα κι αν είστε εισαγγελέας!