Οι παιδοψυχολόγοι συμβουλεύουν τους γονείς όταν θέλουν να κάνουν μια παρατήρηση στο παιδί τους να τους λένε «αυτό που έκανες δεν ήταν καλό» αντί για το κλασσικό «είσαι κακό παιδί».

Στην ενήλικη ζωή μας συχνά κρίνουμε πολύ αυστηρά (σε βαθμό αυτομαστιγώματος) τον εαυτό μας για όλα όσα δεν έχει κατορθώσει να κάνει ή όσα έκανε λάθος. Έτσι για παράδειγμα, έχει μεγάλη διαφορά να πεις «θα πρέπει να γυμνάζομαι περισσότερο»από το «έχω γίνει σαν φάλαινα». Το πρόβλημα με τη σκληρή αυτοκριτική είναι πως αντί να μας βοηθά να βελτιωνόμαστε, μας κάνει να επικεντρωνόμαστε πολύ σε όλα τα «στραβά σημεία»,στερώντας μας την ευελιξία που χρειάζεται για να ξεφύγουμε από μία προβληματική κατάσταση.

Πως μπορούμε να είμαστε λιγότεροι σκληροί κριτές του εαυτού μας;

Πρώτον, κάθε φορά που πάμε να πιάσουμε το μαστίγιο πρέπει να πάρουμε μια βαθιά ανάσα και να αναρωτηθούμε πόσο τεράστιο ήταν το λάθος που κάναμε. Τις περισσότερες φορές έχουμε την τάση να το βλέπουμε ως βουνό, ενώ συχνά πρόκειται για ένα λόφο (μη πω για καστράκι στην άμμο). Κάποιοι ψυχολόγοι προτείνουν να προσπαθούμε να οπτικοποιούμε το πρόβλημα στο μυαλό μας και να το τοποθετούμε στο ανάλογο μέγεθος κουτιού. Όλα τα προβλήματα χωρούν σε μέγεθος κούτας ή μπορούν να χωρέσουν σε ένα κουτάκι. Η νοερή εικόνα ενός κουτιού μας βοηθά να δούμε την πραγματική διάσταση του προβλήματος και κατά συνέπεια να μη γινόμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας.

Όπως προαναφέρθηκε είναι εξαιρετικά σημαντικός ο τρόπος που εκφράζουμε την αυτοκριτική μας. Το να μην είμαστε απαιτητικοί από τον εαυτό μας είναι σχεδόν το ίδιο κακό με το να είμαστε υπερβολικά αυστηροί με τους στόχους και τα κατορθώματά μας. Για παράδειγμα μπορεί να χρειάζεται να χάσεις βάρος και να πεις «Σιγά, η Ζιζέλ τρέφεται με ένα μαρούλι την ημέρα για να μένει αδύνατη. Τα πάχη μου, τα κάλλη μου» ή αντίθετα να πεις «Είμαι μια χοντρή αγελάδα και φαίνομαι απαίσια». Η χρυσή τομή είναι «Πρέπει να χάσω 10,20…κιλά για να είμαι υγιής και να μπορώ να φορέσω ό,τι θέλω. Θα τα καταφέρω.»

Και αφού μιλάμε για έκφραση, συχνά η πρώτη μας αντίδραση σε κάποιο λάθος μας είναι «Είμαι χαζός/η». Αυτή η φράση όμως εκφράζει μια πεποίθηση που τρέφει την χαμηλή αυτοεκτίμηση. Πολλοί ψυχολόγοι συμβουλεύουν τους ασθενείς τους να επικεντρωθούν στη στιγμή και να εκπαιδεύσουν τον εαυτό τους να λέει «Σε εκείνη τη φάση/περίσταση/στιγμή αισθάνθηκα ηλίθιος-α». Σίγουρα όλοι κάνουμε πράγματα που δεν ταίριαζαν στη συνήθη συμπεριφορά μας ή δεν αντανακλούσαν το επίπεδο της ευφυΐας μας αλλά η κριτική που ασκούμε στον εαυτό μας εκφράζει μόνο τι νιώσαμε εκείνη τη στιγμή όχι το ποιοι είμαστε.

Τέλος, υπάρχει μια μαγική ερώτηση που μπορεί να σε βγάλει από τη σκουληκότρυπα που έχεις χώσει τον εαυτό σου στη στιγμή «Ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί, από αυτό που έκανα;». Αν έρχεται το τέλος του κόσμου, στείλε μου e-mail, για να μετακομίσω στον Άρη, διαφορετικά δεν αξίζει να τα βάζεις με τον εαυτό σου. Κάνοντας αυτή την ερώτηση θα ανακαλύψεις πως συχνά το χειρότερο είναι το γνωστό «μικρό το κακό». Κι ακόμα κι αν δεν είναι, να θυμάσαι πως «όλα διορθώνονται».

Διάλεξε να είσαι πιο ευγενικός/η με τον εαυτό σου και κέρδισε μια θέση στον παράδεισο της αυτοεκτίμησης J