Οι πολιτικοί φοβούνται πολύ να χάσουν την υποστήριξη του κοινού. Αυτό σχετίζεται με τις φράσεις που ακούμε συχνά, όπως “τον μαύρισαν» ή “έριξε μαύρο”, και προέρχονται από μια παλιότερη εποχή με διαφορετικά συστήματα ψηφοφορίας.
Σε αυτό το παλιό σύστημα, οι εκλογές πραγματοποιούνταν σε δύο μέρη: ένα λευκό και ένα μαύρο. Οι ψηφοφόροι έβαζαν το χέρι τους στην κάλπη μέσα από ένα κοινό άνοιγμα, ώστε να μην μπορεί να δει κανείς προς ποια πλευρά ψηφίζουν, είτε προς το λευκό είτε προς το μαύρο. Έτσι, ο ψηφοφόρος, βάζοντας το χέρι, έριχνε ψήφο δεξιά ή αριστερά, ανάλογα με το τι ήθελε να ψηφίσει.
Σε κάθε εκλογικό κέντρο υπήρχαν τόσες κάλπες, όσοι και οι υποψήφιοι. Οι κάλπες ήταν ορθογώνια μεταλλικά κουτιά, σαν τους γκαζοτενεκέδες. Ήταν κλειστά απ’ όλες τις πλευρές, εκτός από μία τρύπα στην οποία υπήρχε ένας χοανωτός σωλήνας.
Πώς βγήκε η έκφραση «ρίχνω μαύρο» ή «τον μαύρισαν»;
Οι εκφράσεις “μαύρο” και “δαγκωτό” στην πολιτική έχουν προέλευση από την εποχή της επανίδρυσης του Ελληνικού κράτους. Αρχικά, οι ψηφοφορίες ήταν προφορικές, αλλά αυτό επέφερε προβλήματα λόγω του αναλφαβητισμού του πληθυσμού. Έτσι, προτάθηκε η χρήση της ψηφοφορίας με σφαιρίδιο, όπου οι ψηφοφόροι έριχναν ένα μικρό μολυβένιο σφαιρίδιο στην πλευρά της αρεσκείας τους σε κάθε κάλπη. Η μαύρη πλευρά συμβόλιζε το “όχι”, ενώ η λευκή το “ναι”. Όσοι δεν ήθελαν να ψηφίσουν υπέρ ενός υποψηφίου, έριχναν το σφαιρίδιο τους στη μαύρη περιοχή, καθιστώντας την ψήφο τους “μαύρη”.
Πώς βγήκε η έκφραση «δαγκωτό»;
Οι πιο φανατικοί υποστηρικτές ενός υποψηφίου δάγκωναν το σφαιρίδιο για να αφήσουν τα αποτυπώματα των δοντιών τους, και έτσι γεννήθηκε η έκφραση “δαγκωτό”. Αργότερα, επανήλθε η χρήση του ψηφοδέλτιου με τον σταυρό προτίμησης, αλλά οι εκφράσεις “μαύρο” και “δαγκωτό” παρέμειναν ζωντανές, υπενθυμίζοντάς μας την εποχή αυτή. Έτσι, οι εκφράσεις “μαύρο” και “δαγκωτό” παραμένουν ως μνήμες από τον τρόπο ψηφοφορίας με σφαιρίδιο και τις πρακτικές που την συνόδευαν. Αυτός ο τρόπος ψηφοφορίας συνέβαλε στη διαφάνεια και τη μυστικότητα της ψήφου, αλλά με το πέρασμα του χρόνου και την ανάπτυξη της γραφής και της μόρφωσης της κοινωνίας, επανήλθε η χρήση του ψηφοδέλτιου. Παρόλα αυτά, οι εν λόγω εκφράσεις συνεχίζουν να μας υπενθυμίζουν την ιστορία και την εξέλιξη της πολιτικής διαδικασίας.
Γεια σου φίλη! Είμαι η Μάρθα Κατσαρού με τάση να εκφράζομαι μέσα από τη μαγεία της γραφής. Το ακαδημαϊκό μου ταξίδι με πήγε από τον κόσμο της Διοίκησης Επιχειρήσεων στη Σχολή Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου απέκτησα το μεταπτυχιακό μου στη Δημοσιογραφία και τα Νέα Μέσα. Από τα πρώτα μου χρόνια, ανακάλυψα ότι η αληθινή μου φωνή αντηχεί πιο εύγλωττα στον γραπτό λόγο παρά στον προφορικό. Γι’ αυτό έκανα το άλμα και από τους αριθμούς βρέθηκα να «μπλέκομαι» με τα γράμματα, για να επικεντρωθώ στο πάθος μου για το lifestyle. Μόδα, ομορφιά, διακόσμηση ήταν τα θέματα που πάντα με γοήτευαν ως αναγνώστρια. Πλέον, οπλισμένη με όρεξη, ταξιδεύω με τις δικές μου ιδέες, ανησυχίες και σκέψεις που μοιράζομαι μαζί σου. Θα γίνεις συνταξιδιώτης μου;